کد مطلب:211051
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:130
شانزده اصل
از اصول اربعمائة شانزده اصل آن كه به خط شیخ حر عاملی (قده) بوده و تمام متن آن در كتب اربعه مخصوصا كافی موجود است و به همت مرحوم حاجی حسین آقا شالچیلر تبریزی طبع و نشر یافت و در كتابخانه اینجانب موجود است و ما برای مزید اطلاع خوانندگان نقل می كنیم.
1- اصل زید زراد كوفی از اصحاب امام صادق علیه السلام بوده.
2- اصل ابی سعید عباد العصفری كه سال 250 وفات یافته.
3- اصل عاصم بن حمید حناط كوفی از ثقات اصحاب امام است.
4- اصل زید نرسی كوفی از موثقین مورد اعتماد اصحاب امام صادق و كاظم است.
5- اصل جعفر بن محمد بن شریح حضرمی از ثقات اصحاب ابی عبدالله علیه السلام است.
6- اصل محمد بن مثنی بن قسم حضرمی كوفی از ثقات اصحاب امام صادق است.
7- اصل عبدالملك بن حكیم خثعمی كوفی كه راوی موثق امام صادق و كاظم بوده.
8- اصل اصل مثنی بن ولید حناط غلام راوی امام صادق علیه السلام است.
9- اصل اصل خلاد سندی بزاز كوفی از اصحاب موثق امام صادق است.
[ صفحه 198]
10- اصل حسین بن عثمان بن شریك عامری وحیدی از اصحاب امام ششم بود.
11- اصل عبدالله بن یحیی كاهلی از ثقات روات امام صادق علیه السلام.
12- اصل اسلام بن ابی عمره خراسانی كوفی از ثقات روات امام صادق علیه السلام.
13- اصل نوادر علی بن اسباط كوفی راوی موثق امام رضا علیه السلام.
14- اصل آیات ظریف بن ناصح كه از اصول مشهوره معتمده است.
15- اصل علاء بن رزین القلا كه از اصحاب جلیل القدر بوده.
16- اصل درت بن ابی منصور واسطی كه راوی موثق بوده است.
كه این اصول به خط شیخ قمی به دست علامه مجلسی بوده است و ما برای تیمن و تبرك چند حدیث از او كه مستقیما از امام صادق علیه السلام نقل كرده می آوریم تا مورد استفاده خوانندگان گردد [1] .
زید زراد می گوید سمعت اباعبدالله (ع) یقول قال رسول الله (ص) یقول الله تبارك و تعالی لیست بشرا اللیالی لیله ارجف بها عبادی اهدمها علیهم بشهاده و رحمه لاولیائی و سخطه و نقمه علی اعدائی قال سمعت اباعبدالله (ع) یقول من استوت یوماه فمغبون و من كان یومه الذی فیه خیر من امسه الذی ارتحل عنه فهو مغبوط.
اصل زراد تقریبا سی حدیث است كه مستقیم از امام صادق علیه السلام نقل كرده است.
1- اصل نحاس كوفی به نقل نجاشی و رجال شیخ كه از اصحاب حضرت صادق علیه السلام بوده است.
2- اصل متوكل از اصحاب صادق كوفی ثقه بوده است.
3- اصل بكری ابان بن تغلب بن رباح بكری مولی بنی جریر به نقل نجاشی مردی عظیم القدر بوده فقیه - قاری قرآن - لغوی و از اصحاب امام سجاد و امام باقر و امام صادق (ع) بوده است امام به او دستور فرمود در مسجد مدینه بنشین و فتوی بده آبان در سال 141 درگذشت.
4- اصل بجلی ابان بن عثمان احمد بجلی كوفی بصری از اصحاب امام صادق است و از اصحاب سته وسطی و اصحاب اجماع می باشد كه نجاشی و شیخ از آن نقل كرده اند.
[ صفحه 199]
5- اصل بزاز ابان بن محمد بجلی معروف به سندی بزاز خواهرزاده صفوان است كه از اصحاب حضرت صادق علیه السلام بوده وفاتش سال 210 و نسخه ی آن نزد سید بن طاوس بوده است.
6- اصل ابی البلاد ابواسماعیل یحیی بن سلیم مكنی به ابوالبلاد قاری ادیب محدث فاضل از اصحاب حضرت صادق علیه السلام و حضرت كاظم بوده است.
7- اصل صالح ابراهیم بن صالح انماطی كوفی ثقه از اصحاب ائمه بوده است.
8- اصل عبدالحمید ابراهیم بن عبدالحمید ثقة از اصحاب امام صادق است و امام رضا علیه السلام را درك كرده و ابی عمیر و صفوان از او روایت كرده اند.
9- اصل خراز ابراهیم بن عثمان مكنی به ابی ایوب خراز كوفی ثقه از اصحاب امام محمد باقر و امام صادق (ع) است.
10- اصل صنعانی ابراهیم بن عمر یمانی صنعانی از اصحاب امام صادق است و ابن خلكان وفاتش را سال 211 نوشته.
11- اصل ضریر ابراهیم بن مسلم بن هلال ضریر كوفی ثقه به ذكر نجاشی از اصحاب اصول است كتابش را پس از رحلت امام صادق نوشت.
12- اصل اسدی ابراهیم بن مهزم اسدی كوفی معروف به ابن ابی برده ثقه كه عمر طولانی كرد و شیخ اصل او را ضبط كرده.
13- اصل عبدی ابراهیم بن نعیم عبدی مكنی به ابوالصباح (میزان) از اصحاب امامین صادقین است و مورد احترام امام باقر علیه السلام بود.
14- اصل ابراهیم بن یحیی به نقل شیخ در فهرست كه اصل او را بسیاری از روات نقل كرده اند.
15- اصل انصاری ابی عبدالله بن حماد انصاری كه اصل آن نزد سید رضی و سید بن طاوس موجود بوده و اوست كه فضل زیارت سیدالشهدا را روایت كرده و در اقبال از او نقل شده.
16- اصل خزاز ابی محمد خزاز به نقل فهرست شیخ طوسی و معالم العلماء در اواخر عصر ائمه شهرتی داشته.
17- اصل صیقل احمد بن حسین بن عمر بن یزید صیقل ثقه صاحب كتاب نوادر است.
[ صفحه 200]
18- اصل بیاع الخل احمد بن عمر الخلال بیاع الخل از اصحاب امام رضا علیه السلام بوده است كوفی ثقه.
19- اصل عمار احمد بن محمد بن عمار ابی علی كوفی ثقه متوفی 346 دارای اصل است.
20- اصل جعفی احمد بن یوسف بن یعقوب جعفی كه ابن عقده از او نقل كرده است در سال 209 نوشته.
21- اصل ادیم ادیم بن حر جعفی به نقل نجاشی مكنی به ابی الحر از اصحاب حضرت صادق علیه السلام چهل و چند حدیث از امام علیه السلام نقل كرده است.
22- اصل زطی اسباط بن سالم ابی علی كوفی بیاع الزطی به نقل شیخ طوسی صاحب اصلی بوده.
23- اصل جریر اسحاق بن جریر بن یزید بن جریر بن عبدالله بجلی كوفی از اصحاب صادق و كاظم است در سال 204 فوت كرده و مسجد او در كوفه از مساجد اربعه مذمومه است زیرا جدش جریر از علی علیه السلام برگشت و به معاویه پیوست.
24- اصل ساباطی اسحاق بن عمار بن موسی ساباطی از اصحاب امام صادق است.
25- اصل ابان اسماعیل بن ابان به نقل ابن شهرآشوب از حضرت امام صادق است.
26- اصل بكیر اسماعیل بن بكیر به نقل شیخ دارای اصلی است.
27- اصل جابر اسماعیل بن جابر به نقل ابن شهرآشوب دارای اصلی است.
28- اصل ابن دینار اسماعیل بن دینار به نقل معالم العلماء.
29- اصل ابان اسماعیل بن عثمان بن ابان به نقل فهرست شیخ كتابی هم در ملاحم و دلالت داشته.
30- اصل عمار اسماعیل بن عمار از اصحاب حضرت صادق است.
31- اصل اسماعیل اسماعیل بن محمد كه از اصحاب امام سجاد علیه السلام بوده.
32- اصل سكونی اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی از اصحاب صادق بوده و امام رضا علیه السلام را زیارت كرده است.
33- اصل اخی ادیم ایوب بن حر جعفی معروف به اخی ادیم از اصحاب صادق و كاظم بوده.
34- اصل عجلی بشار بن یسار عجلی كوفی از اصحاب امام صادق است و ابی عمیر از او نقل كرده است.
[ صفحه 201]
35- اصل بشر بشر بن مسلمه كوفی ثقه و از اصحاب امام صادق علیه السلام بوده.
36- اصل بعض القدماء كه از مصادر بحار است شاید اصل تلعكبری باشد.
37- اصل ازدی بكر بن محمد ازدی كوفی كه از اصحاب صادق و كاظم بوده.
38- اصل امامی بندار بن محمد بن عبدالله فقیه امامی به نقل ابن ندیم از مشایخ كلینی است.
39- اصل ثابت ثابت بن ابی صفیه دینار ابی حمزه ثمالی متوفی سال 150.
40- اصل جعفی جابر بن یزید جعفی متوفی 128 از اصحاب باقر و صادق بوده.
41- اصل حضرمی جعفر بن محمد بن شریح حضرمی از اصول موجوده است.
42- اصل دراج جمیل بن دراج ابی علی نخعی از اصحاب صادق علیه السلام متوفی 210.
43- اصل اسدی جمیل بن صالح اسدی ثقه از اصحاب صادق و كاظم است متوفی 204.
44- اصل احول حارث بن احول ابوعلی حارث بن ابی جعفر مؤمن الطاق محمد بن علی بن نعمان احول بجلی كوفی.
45- اصل خثعمی حبیب بن معلل مداینی خثعمی ثقه راوی ابی عبدالله و ابی الحسن امام رضا بود.
46- اصل فی الصلوة این اصول از ابی محمد جریر بن عبدالله سجستانی ازدی كوفی ثقه.
47- اصل فی الزكوة، 48- اصل فی الصیام، 49- اصل فی النوادر (از اصحاب امام صادق است كه این اصول به نقل ابن ادریس اصل معتمدی بوده).
50- اصل حسن بن ایوب از اصحاب امام كاظم است.
51- اصل بجلی حسن بن رباط بجلی كوفی از اصحاب امام صادق است.
52- اصل عطار حسن بن زیاد عطار كوفی ثقه و از اصحاب امام صادق است.
53- اصل سری حسن بن سری كاتب از اصحاب امام صادق است.
54- اصل صالح حسن بن صالح بن حی متولد 100 متوفی 168 از اصحاب امام صادق است».
55- اصل كوفی حسن بن موسی بن سالم حناط كوفی راوی امام صادق است.
56- اصل خفاف حسین بن ابی العلاء خفاف او و برادرش از امام صادق روایت كرده اند.
[ صفحه 202]
57- اصل ابی غندر حسین بن ابی غندر كوفی راوی امام صادق بوده است.
58- اصل عامری حسین بن عثمان بن شریك بن عدی عامری كوفی ثقه و راوی امام صادق و امام كاظم علیه السلام بوده.
59- اصل بختری حفص بن بختری كوفی بغدادی از موثقین روات امام صادق و كاظم علیه السلام بوده.
60- اصل ابی ولاد حفص بن سالم ابی ولاد حناط از موثقین روات امام صادق علیه السلام بوده است.
61- اصل عمری حفص بن سوقه عمری او و برادرش موثق و از روات امام علیه السلام بوده اند.
62- اصل فی الصلوه، 63- اصل فی الزكاه، 64- اصل فی الصید، 65- اصل فی النوادر (این چهار اصل از حفص بن عبدالله سجستانی كوفی است كه از موثقین اصحاب امام صادق بوده).
66- اصل حناط حكم بن ایمن حناط كوفی راوی امام صادق و امام كاظم علیه السلام بوده است.
67- اصل مسكین حكم بن مسكین ابی محمد كوفی مكفوف راوی و امام صادق علیه السلام بوده.
68- اصل دهقان حمید بن زیاد بن حماد بن زیاد دهقان كوفی مقیم نینوی كتب دیگری هم داشته است و عمر طولانی كرد.
69- اصل عجلی حمید بن مثنی عجلی كوفی صیرفی از موثقین روات امام صادق و كاظم (ع) است.
70- اصل خالد خالد بن ابی اسماعیل كوفی معروف به خالد العاقول از اصحاب حضرت صادق است.
71- اصل صبیح خالد بن صبیح كوفی ثقه و از روات امام صادق بوده است.
72- اصل سدیر خالد بن عبدالله بن سدیر بن حكیم بن صهیب صیرفی راوی امام صادق علیه السلام.
73- اصل سدی خلاد سندی «السدی» بزاز كوفی راوی امام صادق بوده.
74- اصل خندقی داود بن زربی ابی سلیمان خندقی بندار از اصحاب امام صادق و كاظم (ع) بوده.
[ صفحه 203]
75- اصل رقی داود بن كثیر الرقی از اصحاب رجال بوده است.
76- اصل محاربی ذریح بن محمد بن یزید محاربی از روات موثق دو امام بوده است.
77- اصل ربعی ربعی بن عبدالله بن جارود ابی نعیم بصری از روات موثق است.
78- اصل حسان ربیع بن محمد بن حسان اصم راوی امام صادق بوده.
79- اصل نخاس رفاعة بن موسی اسدی كوفی نخاس از روات موثق دو امام علیه السلام بود.
80- اصل حضرمی زرعة بن محمد حضرمی از روات موثق امام صادق است.
81- اصل واسطی زكار بن یحیی واسطی از اصحاب امام صادق (ع) و شیخ نسخه ی آن را داشته.
82- اصل قندی زیاد بن مروان قندی ابی الفضل واقعی به نقل شیخ طوسی.
83- اصل ابی جارود زیاد بن منذرابی جارود اعمی از اصحاب امام محمد باقر و امام صادق است.
84- اصل زراد زید زراد راوی امام صادق بوده و اصل آن موجود است.
85- اصل نرسی زید نرسی راوی امام صادق و امام كاظم علیه السلام بوده.
86- اصل الزام سعد بن ابی خلف معروف به الزام كوفی از موثقین اصحاب امام صادق و كاظم علیه السلام است.
87- اصل عامری سعدان بن مسلم عامری كوفی به نام عبدالرحمن راوی معمری از اصحاب امام صادق و كاظم (ع) است.
88- اصل اعرج سعید الاعرج سعید بن عبدالرحمن اعرج سمان از ثقات اصحاب امام صادق است.
89- اصل اسدی سعید بن غزوان اسدی كوفی از ثقات اصحاب امام صادق علیه السلام بوده است.
90- اصل هشام سعید بن مسلمة بن هشام بن عبدالملك بن مروان دمشقی از اصحاب امام صادق علیه السلام.
91- اصل ضبیعی سعید بن یسار ضبیعی كوفی از ثقات روات امام صادق است.
92- اصل صالح سفیان بن صالح از اصحاب است به نقل شیخ در فهرست.
93- اصل عمیره سلام بن ابی عمره یا عمیره خراسانی كوفی راوی امام صادق بوده.
94- اصل سلیم سلیم بن قیس هلالی الی صادق عامری كوفی تابعی كه امیرالمؤمنین.
[ صفحه 204]
را درك كرده در زمان امام باقر درگذشته و اصل سلیم مشهورترین كتب موجود حدیث است.
95- اصل حداد شعیب بن اعین حداد كوفی راوی موثق امام صادق است.
96- اصل شعیب شعیب بن یعقوب عقرقوفی از ثقات روات بوده است.
97- اصل صیرفی شهاب بن عبدربه اسدی صیرفی كوفی راوی امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیه السلام.
98- اصل زرین صالح بن رزین كوفی راوی امام صادق علیه السلام بوده.
99- اصل ناصح ظریف بن ناصح كوفی بغدادی به نقل نجاشی از ظرفای اصحاب روات بوده.
100- اصل حناط عاصم بن حمید حناط كوفی از ثقات روات امام صادق است.
101- اصل عصفری عباد عصفری ابی سعید كوفی از اصول موجوده است.
102- اصل عبسی عبدالله بن سلیمان صیرفی عبسی كوفی راوی امام باقر و امام صادق علیه السلام.
103- اصل كاهلی عبدالله بن یحیی كاهلی راوی امام صادق و كاظم علیه السلام بوده.
104- اصل هیثمی عبدالله به كوفی به نقل نجاشی از اصحاب است.
105- اصل بطاینی علی بن ابی حمزه سالم بطاینی كوفی راوی امام صادق و كاظم علیه السلام است.
106- اصل علوی علی بن احمد بن ابی القاسم كوفی علوی از روات است.
107- اصل اسباط علی بن اسباط كوفی راوی امام رضا و امام جواد علیه السلام.
108- اصل ثقفی علاء رزین قلاء ثقفی راوی امام صادق است كه نسخه ای شهید اول داشته و به خط محمد بن ادریس حلی بوده.
109- اصل میثم علی بن اسماعیل بن شعیب بن میثم بن یحیی كوفی نبیره میثم تمار كه در حبس هارون بوده.
110- اصل رئاب علی رئاب ابی الحسن كوفی راوی امام صادق و امام كاظم علیه السلام بود.
111- اصل نهدی علی بن عبدالواحد نهدی از اصحاب امام صادق و كاظم (ع) است.
112- اصل قرشی قاسم بن اسماعیل قرشی ابی محمد منذر كه چند اصل نوشته.
[ صفحه 205]
113- اصل مثنی مثنی بن ولید حناط كوفی راوی امام صادق علیه السلام بوده كه نزد ابن عقده و تلعكری بوده.
114- اصل بزاز محمد بن جعفر بزاز قرشی از اصحاب روات بوده.
115- اصل قیس محمد بن قیس اسدی ابی نصر كوفی راوی ابوجعفر محمد باقر و امام صادق علیه السلام.
116- اصل بجلی محمد بن قیس بجلی از ثقات روات بوده.
117- اصل حضرمی حمد بن مثنی و قاسم حضرمی از اصول موجوده است.
118- اصل سالم مروك بن عبید بن سالم بر ابی حفصه كه نوادری هم دارد.
119- اصل ربعی مسعدة بن زیاد ربعی كوفی راوی ثقه امام صادق است.
120- اصل ابن میمون وهب بن عبدربه بن ابی میمون ابن یسار اسدی.
121- اصل شیبانی هشام بن حكم ابن محمد شیبانی كوفی متوفی 179.
122- اصل جوالیقی هشام بن سالم جوالیقی راوی امام صادق و كاظم علیه السلام بوده.
[1] در كتابخانه آستان قدس رضوي هم چندين نسخه از اين اصول كه هر يك بيش از پنج يا شش اصل نيست موجود است كه به نام كتاب ضبط كرده اند و مدتي مورد استفاده اينجانب بوده.